Kwartielen en de kwartielafstand

Wil jij online oefenen met het onderwerp Kwartielen en de kwartielafstand? Of wil je andere wiskunde onderwerpen online oefenen? Dat kan op een leuke en leerzame manier met de oefensoftware van Slimleren. probeer Slimleren nu vrijblijvend een week gratis uit, en ontdek hoe makkelijk het werkt!

Kwartielen en de kwartielafstand

Met Slimleren oefen je online op een leuke en efficiënte manier stof uit de les. Kom je ergens niet uit? Dan past het systeem automatisch het niveau aan en geeft handige tips. Zo loop je nooit meer vast en worden zelfs de moeilijkste onderwerpen een fluitje van een cent.

Hieronder zie je de theorie van het onderwerp Kwartielen en de kwartielafstand, met Slimleren kun je vragen over dit onderwerp (en honderden andere onderwerpen) oefenen. Je krijgt direct feedback als je een vraag fout beantwoordt en ziet gemakkelijk welke onderwerpen nog wat extra aandacht nodig hebben. Zo ben je altijd voorbereid op toetsen en ga je fluitend het schooljaar door.

Kwartielen en de kwartielafstand
  • spreidingsmaat
  • kwartielafstand
  • kwartiel
  • eerste kwartiel
  • derde kwartiel
  • mediaan
  • waarnemingsreeks
  • waarnemingsgetallen

  Theorie

Uitdaging

Als je een serie waarnemingsgetallen hebt, kun je de mediaan berekenen om te weten hoe de waarnemingen ongeveer verdeeld zijn.

De mediaan alleen geeft echter niet zoveel informatie over de getallenreeks. Daarom wordt er bij waarnemingenreeksen ook weleens gebruik gemaakt van kwartielen. Met deze kwartielen kun je nog beter zien hoe de waarnemingen verspreid zijn.

In deze theorie gaan we in op kwartielen en de kwartielafstand.

Methode

Als je iets waarneemt en daar de waarden van opschrijft, krijg je een waarnemingsreeks. Het is lastig om iets te zeggen over een verzameling getallen. Je kunt rekenen met de waarnemingsgetallen om meer te weten te komen hoe de getallen verdeeld zijn.

Een van de manieren om te begrijpen hoe een verzameling getallen verdeeld is is met behulp van de mediaan. De mediaan is het middelste getal van de waarnemingsreeks als deze van laag naar hoog gesorteerd is. Als de reeks bestaat uit een even aantal getallen is de mediaan het gemiddelde van de middelste 2 getallen.

Voor de 2 helften die door de mediaan verdeeld zijn kunnen weer een nieuwe mediaan bepaald worden. Je krijgt dan 4 groepen die alle 4 bestaan uit (ongeveer) 25% van het aantal getallen in de waarnemingsreeks. De mediaan over de eerste helft (met de laagste getallen) heet het eerste kwartiel en wordt aangegeven met Q1. De mediaan over de tweede helft (met de hoogste getallen) heet het derde kwartiel en wordt aangegeven met Q3. Dit heet het derde kwartiel omdat 3 kwart van de getallen lager dan (of gelijk aan) dit getal zijn.

Q1 en Q3 worden berekend op dezelfde manier als de mediaan. Als de waarnemingsreeks uit een oneven aantal bestaat wordt de mediaan zelf niet meegerekend bij een helft. De 2 helften zijn daarom altijd even groot. Als een helft uit een oneven aantal bestaat is het middelste getal het kwartiel. Als een helft uit een even aantal bestaat is het kwartiel het gemiddelde van de middelste 2 getallen.

De kwartielafstand is het verschil tussen het eerste kwartiel en het derde kwartiel:

Kwartielafstand = Q3 - Q1

De kwartielafstand geeft aan hoe verspreid de getallen in de waarnemingsreeks zijn. De kwartielafstand is daarom een voorbeeld van een spreidingsmaat.

Met Slimleren kun je op een leuke manier thuis extra oefenen met de vakken waar jij moeite mee hebt. Zo ben je beter voorbereid en heb je nooit meer stress voor toetsen.

  Vuistregels

  • De mediaan verdeeld een waarnemingsreeks die van laag naar hoog geordend is in 2 even grootte groepen.
  • Het eerste kwartiel, Q1, verdeelt de eerste helft in 2 gelijke groepen.
  • Het derde kwartiel, Q3, verdeelt de tweede helft in 2 gelijke groepen.
  • Kwartielafstand = Q3 - Q1

  Voorbeeldvraag

Bij de gymles moeten de leerlingen van H3C zo vaak als ze kunnen een voetbal hooghouden. De aantallen zijn bijgehouden door de gymdocent.

2, 67, 33, 12, 5, 2, 4, 9, 1, 19, 11, 10, 20

a. Bereken de mediaan.
b. Bereken het eerste en het derde kwartiel.

 

Uitwerking:

a. Je kunt de mediaan berekenen in 2 stappen.

  • Stap 1: Zet de getallen in volgorde van klein naar groot.
    1, 2, 2, 4, 5, 9, 10, 11, 12, 19, 20, 33, 67
  • Stap 2: Vind het middelste getal.
    De mediaan is 10.

b. Bereken het eerste en derde kwartiel.

  • Stap 1: Verdeel de reeks in 2 gelijke helften.

    Omdat de waarnemingsreeks bestaat uit een oneven aantal getallen tel je de mediaan (10) niet mee bij de helften.

    Eerste helft op volgorde: 1, 2, 2, 4, 5, 9
    Tweede helft op volgorde: 11, 12, 19, 20, 33, 67
  • Stap 2: Vind het middelste getal.

    De helften bestaan uit een even getal. Het kwartiel is in dit geval het gemiddelde van de middelste 2 getallen.

    $$Q_1 = \frac{2 + 4}{2} = 3$$ $$Q_3 = \frac{19 + 20}{2} = 19,5$$
… meer dan 25.000 leerlingen met
Slimleren oefenen…
… en dat zij Slimleren gemiddeld
beoordelen met een 9,2!

Wat is Slimleren nou eigenlijk?

Met Slimleren oefen je online voor de vakken waar je nog wat moeite mee hebt, waar en wanneer je maar wilt. Theorie-uitleg, video-colleges, vuistregels en meer helpen jou om de stof sneller te begrijpen. Daarnaast krijg je bij ieder fout gegeven antwoord direct een heldere uitleg hoe je de vraag het beste kunt oplossen. Zo leer je sneller en effectiever; dat is pas Slimleren!

Waarom kiezen voor Slimleren?

Onderdeel worden van ons multidisciplinaire team? Dat kan! We zijn op zoek naar starters in de zorg, maar ook naar medisch specialisten en GZ-psychologen. Eén ding staat daarbij vast: je vult je functie anders in dan je gewend bent. Vind de vacature die bij je past en solliciteer!

Leuk leren!?

Leren wordt leuker met Slimleren! Verzamel diamanten, speel mini-games en bereik gouden resultaten.

Goedkoper dan bijles

Slimleren is niet alleen leuker, maar ook veel goedkoper. Voor de prijs van 30 min bijles krijg je een hele maand Slimleren, al vanaf €8,95.

Geen stress

Met Slimleren houd je eenvoudig je voortgang bij en bereid je je optimaal voor op toetsen. Geen verrassingen meer!

Betere schoolresultaten

Ervaar volledig adaptieve programma's door ons. Ons systeem speelt slim in op jouw uitdagingen. Leuker én effectiever leren!

Slimleren is er voor iedereen

Met Slimleren oefen je online voor de vakken waar je nog wat moeite mee hebt, waar en wanneer je maar wilt. Theorie-uitleg, video-colleges, vuistregels en meer helpen jou om de stof sneller te begrijpen. Onze programma's zijn gericht op leerlingen van groep 5 tot en met groep 8 van de basisschool en klas 1 tot en met klas 3 van de middelbare school. Of je nu wat moeite hebt met een bepaald vak, of juist vooruit wilt werken; Slimleren is er voor iedereen.

Wil jij ook jouw kind laten kennismaken me Slimleren? Probeer nu onze programma's voor thuis 1 week gratis en vrijblijvend uit.